Με το Μάνο Χατζιδάκι, στις αποσκευές μας

Απολογισμός του ταξιδιού στην Βενετία και Ίνσμπρουκ

''Παιδιά ηρεμήστε. Πόσες φορές θα το πούμε; Αν δεν γίνει απόλυτη ησυχία η πρόβα δεν μπορεί να ξεκινήσει''.
Ήταν μια από τις φορές που προσπαθούσαμε να πειθαρχήσουμε τα ανήσυχα παιδιά μας. ''Τα παιδιά είναι παιδιά'' ,έτσι δεν συνηθίζουμε να λέμε; ''Κοιτάξτε. Πρέπει να το πάρουμε όλοι στα σοβαρά, γιατί αυτό το πρόγραμμα είναι πολύ πιθανό να το παρουσιάσουμε σε διάφορα μέρη. Και δεν εννοώ μόνο την Ελλάδα. Υπάρχει μια σκέψη για την Βενετία...''
Να η πρώτη σκέψη, που για μας ήταν περισσότερο όνειρο παρά σκέψη. Όνειρο σε μια κρυμμένη γωνιά του μυαλού μας, μια σανίδα σωτηρίας πάνω απ΄ όλα, στους δύσκολους αυτούς καιρούς, που έσκασε σαν πυροτέχνημα στην αίθουσα. Μπορεί ως σκέψη να γεννήθηκε στο μυαλό ενός ενήλικα, αλλά ως όνειρο βρήκε γρήγορα καταφύγιο στον φυσικό του χώρο, στο μυαλό των παιδιών.
''Τα παιδιά είναι ονειρευτές'': να τι ξεχνάμε να πούμε....
Και από εκείνη τη μέρα όλα άρχισαν να αλλάζουν: κυριακάτικες εντατικές πρόβες με κόστος τον ελεύθερο χρόνο μας, κάποια διαβάσματα των παιδιών ,οπωσδήποτε με κόστος τις βόλτες και το πρωινό χουζούρι όλων μας.
Και ένα νέο πλάνο: όχι μόνο Βενετία, αλλά και Ίνσμπρουκ της Αυστρίας. Άνθρωποι που δεν ήταν δικοί μας ακόμη ,αλλά με μιαν εκπληκτική ταχύτητα και φυσικότητα έγιναν δικοί μας άνθρωποι: η κυρία Ευδοκία Καλλιαρέκου - Gundolf, ο σύζυγός της, ο εκλεκτός κύκλος της, η διανόηση της αυστριακής αυτής πόλης, η ελληνική παροικία σύσσωμη .Η κυρία Ευδοκία ανέλαβε όλη τη διοργάνωση στον τόπο της. Μια Ελληνίδα του απόδημου Ελληνισμού που θα την αδικούσαμε αν λέγαμε ότι είναι οτιδήποτε άλλο πέρα από ζωντανή διαφήμιση και αποκατάσταση του θιγμένου γοήτρου της χώρας μας. Να λοιπόν πολύ δουλειά στο σπίτι για τους δασκάλους. Αλλά και μπερδέματα και περιπέτειες με το γνωστό τέρας που ενεδρεύει στις υπηρεσίες του δημοσίου.

Άνθρωποι από παλιά ”δικοί μας”: ο Γ. Παπακωνσταντίνου που συνέβαλλε οικονομικά με τις εκθέσεις των φωτογραφιών του στην Αθήνα και το Ίνσμπρουκ, ο Μ. Κοκκόλης ,ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, η οικογένεια Παντελάκη που μεσολάβησε για την πραγματοποίηση της συναυλίας στη Βενετία, κάποιος γονέας που αναπάντεχα και διακριτικά ανέλαβε το κόστος του απαραίτητου ηχητικού εξοπλισμού... Όλα αυτά ραγδαία. Και μετά, λίγο πριν τη στιγμή της υλοποίησης, παραστάσεις στην Ελλάδα, ζέσταμα και ξαναζέσταμα. Και διαρκώς και αδιαλείπτως τα προσκόμματα της γραφειοκρατίας. Πως να το συνδυάσει κανείς να πάει 61 παιδιά σε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι, με τόσους χρονικούς περιορισμούς ,μαζί με τις κιθάρες, τα βιολιά, την κλαβινόβα, τα κρουστά, τα τσέλα και τις αποσκευές τους, τα αναλόγια και την όρεξή τους αμείωτη. Πως να συσκευαστεί η κλαβινόβα για να αντέξει το μεγάλο ταξίδι με το πούλμαν; Θα γίνουν όλα όπως πρέπει; Άγχος , άγχος, άγχος. Και τα παιδιά ορεξάτα, να συμμερίζονται σιωπηρά το άγχος μας. Τα παιδιά επικεφαλής της δραστηριότητας, πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας .Αλλά και οι γονείς ,Που διέκριναν βεβαίως τις δυσκολίες. Και ποτέ δεν μας αποκάρδιωσαν. Ποτέ δεν προέβαλλαν τα δικά τους, προσωπικά κωλύματα, τους δικούς τους ενδοιασμούς. Διακριτικά και φανερά, με κάθε τρόπο ,πίστεψαν στην ιερότητα του σκοπού. Και το απέδειξαν, όταν στάθηκαν έξω από το πούλμαν το βαρυφορτωμένο, να αποχαιρετήσουν, να δώσουν τις τελευταίες οδηγίες προς ναυτιλλόμενους να ρίξουν μια ματιά εμπιστοσύνης στους συνοδούς καθηγητές. Τους οφείλουμε μεγάλο μέρος της συμπαράστασης

...Και μετά η τρεχάλα. Η Πάτρα, η Αγκόνα, το εικοσιτετράωρο καράβι. Τα παιδιά, με απίστευτη σοβαρότητα, χωρίς να ενοχλούνται από τον συνεχή μας έλεγχο, τέλειοι συνεργάτες. Αγόρια και κορίτσια όλων των τάξεων, που μέχρι μια χρονική στιγμή μόλις μετά βίας γνωρίζονταν, τώρα έγιναν ένα σώμα .Επέδειξαν απίστευτη ωριμότητα. Πάνω τους βασίστηκε το όλο εγχείρημα. Μικροί καλλιτέχνες ,που σύντομα θα γίνουν μεγάλοι καλλιτέχνες, με λίγη βοήθεια της τύχης και πολύ επιμονή. Μα πάνω απ' όλα, το καλό, ευήκοον ους της επαύριον ,οι καλοί ακροατές της μουσικής, οι καλοί συνεργάτες. Γιατί πάνω απ' όλα Παιδεία είναι αυτό το εγχείρημα, το εμπνευσμένο, στη διάρκεια του οποίου ένας δάσκαλος και ένας μαθητής συναντιούνται, συνεργάζονται, κοιτούν με εμπιστοσύνη ο ένας τον άλλον στα μάτια, και το μαγικό αποτέλεσμα είναι η δημιουργία. Αυτό συμβαίνει σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο στην Τέχνη, που εξευγενίζει την παιδική ψυχή, θέτει στόχους άμεσα υλοποιήσιμους και ανταμείβει με την χαρά της παράστασης και το χειροκρότημα του κοινού. Συμβαίνει και στην κάθε λεπτομέρεια της ομαδικής δουλειάς. Αν η μαγεία λαμβάνει χώρα στη συνάντηση ενός δασκάλου με ένα μαθητή, μαντεύετε τι συμβαίνει στη συνάντηση πολλών δασκάλων με πολλούς μαθητές, στην ενορχήστρωση όχι μόνο της θεϊκής μουσικής του Βιβάλντι και του Χατζιδάκι, αλλά στην ενορχήστρωση της μοναδικότητας, της ιδιαιτερότητας του ενός παιδιού με τη μοναδικότητα και την ιδιαιτερότητα του άλλου.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας της ορχήστρας εγχόρδων. Το όρθιο χειροκρότημα των Αυστριακών το αποδεικνύει. Στο Ίνσμπρουκ οι Ευρωπαίοι αποκαλύφθηκαν μπροστά στο τι μπορεί να πρεσβεύει η Ελλάδα στον καλλιτεχνικό χώρο, ή μάλλον στο φυτώριο του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι που συνιστά το σχολείο μας. Και δεν μιλάμε μόνο για μεγάλους σολίστ ή μουσικές ιδιοφυίες, μιλάμε και για καλλιεργημένο κοινό. Ο ένας να αφουγκράζεται την ευαισθησία του άλλου, ο μαθητής του συμμαθητή, το αγόρι του κοριτσιού, ο δάσκαλος του παιδιού, όλοι μαζί την προσπάθεια όλων μαζί, και να πως γεννιέται η μαγεία.
Η πρώτη γεύση της μας δόθηκε στο προαύλιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου στη Βενετία. Όταν τα παιδιά μας, με αφοσίωση και σοβαρότητα επαγγελματία, κούρδιζαν τα όργανά τους και καθάριζαν τα λαρύγγια τους, Και οι μυρωδιές από τις πασχαλιές μας ακολούθησε ως τον κρύο δρόμο των Άλπεων και ήρθε, μαζί με όλη την ξαγρύπνια και την αυξημένη για την ηλικία τους ευθύνη, ως την αίθουσα συναυλιών του Κολλεγίου Canisianum του Ίνσμπρουκ. Αλλά σαν να υπήρξε μία Θεία Χάρις, κατιτίς, και τα ζωηρά παιδιά μας με το που αντίκρισαν το ώριμο και καλλιεργημένο κοινό από κάτω, αυτόματα μεταβλήθηκαν σε έτοιμους μουσικούς, Με όλα τα γνωρίσματα. Ως δια μαγείας. Για αυτό μιλάμε για μαγεία φίλοι μου.
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε όλους εσάς που πιστέψατε στην ιδέα του ενήλικου δασκάλου και καταφέρατε μαζί του να ενεργοποιήσετε τόσο αποτελεσματικά το όνειρο του ανήλικου παιδιού.. Ας είναι αυτή η αρχή μιας σειράς τέτοιων σπουδαίων εκδηλώσεων, με την προφανή βαρύτητα που έχουν αυτές τόσο για το εκπαιδευτικό μας έργο και τη διδασκαλία της Μουσικής, όσο και για την ομαλή, απρόσκοπτη και υγιή κοινωνικοποίηση των παιδιών μας, των μικρών στα σπάργανα ακόμη καλλιτεχνών,

Αρβανιτίδης Δημήτρης
Χάλαρη Σόνια
Κοτρωνάκης Δημήτρης
Λουζιώτης Γιάννης
Παπαγεωργίου Βιβή

Υ.Γ
Θερμές ευχαριστίες σε όσους μας βοήθησαν κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Αυτοί ξέρουν.